İlaçlarla Oluşan Tinnitus ( Ototoksisite )
İşitme ve denge sistemi içindeki yapılarda bazı il...
Her ne kadar herhangi bir unsur veya herhangi bir zamanda kulak çınlaması oluşabilse de, daha savunmasız bazı gruplar vardır. Aşağıda, özellikle kulak çınlaması riski taşıyan bazı gruplar bulunmaktadır.
Yaşa bağlı işitme kaybı 60 yaşından sonra hızlanma eğilimi gösterir. Ayrıca yaşlandıkça kişiler tinnitus olmaya yatkındır. Araştırmalarda, yaşlıların kabaca% 30'unun tinnitus belirtileri yaşadığını göstermektedir.
Tinnitus askeri personeller için büyük bir (ve büyüyen) bir sorundur. Ateşli silahlara, patlayıcılara ve yüksek sesli makinelere maruz kalma, aktif askeri personelde, gürültüye bağlı işitme kaybı ve bunu takiben kulakta çınlama oluşma riskini artırır. Aktif Askeri Personel ve Gaziler: Tinnitus Amerika'nın askeri personel için büyük bir (ve büyüyen) bir sorundur. Ateşli silahlar, patlayıcılar ve yüksek sesli makinelere maruz kalma, aktif askeri personeli, yüksek risk altındadır. Gürültüye bağlı işitme kaybı ve bunu takiben kulak çınlaması sonuçları ömür boyu sürebilmektedir. Tinnitus, ABD en büyük engeli sıralamalarının başında gelmektedir. Tüm engelli sınıfının içindeki % 9.7'si engellilik tazminatı almaktadır. 2012 yılı rakamlarına göre ABD Gaziler İdaresi'nden yaklaşık 972.000 gazi için kulak çınlaması için engellilik tazminatı verilmektedir. Bu sakatlık ödemelerinin yıllık toplam maliyeti yaklaşık 1,5 milyar doları kapsamaktadır. Bu hastalara tinnitusla beraber sunulan tetkik ve tedavi sağlık hizmetleri masrafları giderleri çok daha yükseltmektedir.
Bizim ülkemizde de şu günlerde yaşanan üzücü bomba olayları, yakinen seslere maruz kalmış vatandaşlarımız, Savaşan askerlerimiz, polislerimiz de aynı ölçüde tinnitus yakalanma ve /veya işitme kaybı riskleri vardır. İlerleyen yıllarda bu durumlarda oluşan tinnitus sorunları daha tartışılabilir hale gelecektir.
100 civarı ilacın kulağa toksik olduğu bilinmektedir. Belli başlı ilaç gruplarında Aminoglikozidler ( -15 risk) , streptomisin ( yüksek risk), diüretik ilaçlar (furosemid ve etakrinik asid % 1-6 risk) , kemoterapi maksatlı kullanılan neoplastik ilaç grupları, Vankomcyn (% 3 risk), gentamcyn, tobramisin, amikasin, neomisin, cisplatin VB. ilaçlar risk oluşturabilmektedir. Bu tür tedavileri tıbbi gereklilikle uygulanması durumunda işitme sık olarak ölçülmelidir. Ototokside bir frekasta % 20 ve altı oluşan işitme kayıbı ve birbirini atkip eden frekanslarda % 15 in altında düşen işitme kaybıdır. Ototoksite söz konusu ise tedaviler esnasında alınacak tedbirlerin uygulanması gerekebilir. Yoksa ileride kalıcı işitme kayıplarına ve tinnitusa neden olabilir.
Gürültüye bağlı işitme kaybı Amerika’da en yaygın iş sağlığı sorunlarından biri olmuştur. Tarım, madencilik, inşaat, imalat ve nakliye ile uğraşan işçiler, yüksek sesli çalışma ortamlarından dolayı özellikle risk altındadır. Ancak kulak çınlaması, herhangi bir iş yerinde de önemli bir sorun olabilmektedir.
Yüksek sesle, güçlendirilmiş cihazlarla müzik yapan ve çalışma hayatı içinde sürekli yüksek sesin içinde olan profesyonel müzisyenler, tinnitus açısından risk altındadır. (Birçok ünlü müzisyende bu duruma sahip olduklarını kabul etmektedir.)
Müzik meraklıları da tehlike altındadır. Çünkü canlı konserlerde veya kayıt esnasında yüksek sesli müzik dinlemek, gürültüye bağlı işitme kaybına katkıda bulunabilir.
Ergenlik döneminde yüksek sesle müzik dinlemek riski artırmaktadır.
Günümüzde cep telefonlarının ses kaliteleri, surraund özellikler, frekans, db güçlerinin ve kalitelerinin artması nedeni ile risk oluşabilmektedir. Sürekli 80 db üstü müzik dinlemek ve bu süreci sürekli 1 saatin üstünde olması riski artırmaktadır.
Şehrin canlı hareketli bölgelerinde yaşan veya işleri bulunan kişilerde risk vardır. Özellikle istanbul'un yoğun olan merkezi bölgelerinde bu risk daha yüksektir. Yoğun bölgelerde bu tür gürültüler 80 -85 dB civarındadır ortalama bu seslere 8 saatetn fazla maruz kalınmamalıdır. Araç içi kabin gürültüleri genellikle 70 dB civarındadır. Eski model arabalar, kamyonlar balıkçı motorları ve motor beygiri yüksek olan araçlarda ses dB miktarları çok daha yüksek olup yüksek risk oluştururlar. Otoyol kenarlarındaki yaşam alanlarında da risk vardır. Gelişmiş ülkelerde bu tür bölgeler ses perdelemesi yapacak ağaçlandırma veya levhalarla korunmaktadır. Ülkemizdede otoyol kenalarının ağaçlandırılması sesin azaltılmasında önemli katkı sağlamaktadır.
Kabin içi basınç değişimleri ve kabin içi gürültü seviyelerinin 95 desibel üstü olan uçaklarla sık seyahat etmek riski artırmaktadır.
Yüksek sesle çalışan motor sporları yapanlar, yüksek beygirli ve sesli motosiklet sürücüleri ve tekrarlanan ateşli silah seslerine maruz kalma bu faaliyetlerle uğraşanlarda gelecekte tinnitus oluşumunda riskini yaratabilir.
Depresyon, anksiyete ve obsesif-kompulsif bozukluk öyküsü olan Hastalarda ağır tinnitusa özellikle eğilimli olabilir. Bu davranış sal sağlık sorunları genellikle kendiliğinden tinnitusa neden olmazken, tinnitus şiddetini arttırır. Zeminde mevcut olan ortaya çıkmamış tinnitsu tetikleme unsuru olarak ta ortaya çıkarabilir.
Not: Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.
Burada yer alan bilgiler literatür bilgileri yanısıra kendi derlemelemelerimizi ihtiva etmektedir. İzinsiz kullanılanmaz.