Barotravma & Tinnitus ( uçuş ve dalış)

Barotravma & Tinnitus

Hava yolculuğu ve su altı dalışıları , kulakta baro travmanın meydana gelebileceği iki yaygın durumdur. Bu yaralanmalar, yetersiz basınç eşitlemesi ile yükselen veya alçalan hızlı basınç değişikliklerinin bir sonucudur. Hasar, orta kulak boşluğu ile timpanik membrandaki ( kulak zarı) dış atmosfer arasındaki basınç değişiminden kaynaklanır.  Hem hava yolculuğu hem de su altı yüzeye çıkış sırasında, orta kulak boşluğundaki gaz genişlerken ortam atmosferik basıncı düşer. Daha sonra, östaki borusu açılır ve 15 mmHg'lik bir basınç farkından başlayarak pozitif hava basıncını boşaltır. Östaki tüpleri açıksa ve düzgün çalışıyorsa, pasif havalandırma ile nadiren sorunlar ortaya çıkar. Tersine, Hem hava yolculuğu hem de su altı dalışı sırasında alçalma aktif bir süreçtir. Hava tipik olarak orta kulak boşluğuna pasif olarak girmez ve bir çeşit kas aktivitesi (yutma, esneme, çiğneme vb.) Gereklidir. 90 mmHg'lik bir basınç farkında, geniz bölgesinde yer alan kanalın alt kısmı östaki borusunun yumuşak ucu, boruyu açan kasların geliştirebileceğinden daha büyük bir kuvvetle kapanır. Bu gerçekleştiğinde basıncı eşitleme girişimleri yetersiz kalır ve etkili olmaz. Su ve hava arasındaki önemli yoğunluk eşitsizliği, baro travmanın neden hava yolculuğuna kıyasla su altı dalışından daha sık meydana geldiğini açıklamaktadır.

orta kulak boşluğunda mukozal ödem veya kanama sonucu hasarla Tinnitus ve / veya işitme kaybı Bulguları meydana gelebilir. Daha ciddi yaralanmalar arasında timpanik membran rüptürü ( kulak zarının yırtılması ) ve ortakulakta yer alan kemikçik ( çekiç-örs- üzengi ) zincir bozulması oluşabilmektedir.  Daha nadir olarak, iç kulak yapılarında hasar meydana gelebilir ve genellikle ek olarak baş dönmesi bulgusu da görülebilir. Bu tür travmalarda varsayılan üç mekanizma mevcuttur, oval veya yuvarlak pencereler ( orta kulak- iç kulak arasını ayıran membranlar) yoluyla kanama, labirent membran yırtığı ve perilenf fistüldür ( iç kulak sıvı kaçağı). Oval pencere zarı daha kalın olduğundan ve hem stapes ( üzengi kemikçiği ) tabanı hem de çevreleyen bağlar tarafından korunduğu için,  yuvarlak pencerede hasar daha sık meydana gelir.

Kulak Barotravma Belirtileri

Yaygın olarak;

• Kulaklarda tıkanıklık hissi
• Boğuk işitme, çünkü kulak zarınız titreşemez ve olması gerektiği gibi ses çıkaramaz
• Kulak ağrısı

Kulaklarda "çıt" sesi duyarsanız, bu östaki borularınızın açık olduğunun bir işaretidir. Tıkanırlarsa, orta kulağınız basıncı dengelemeye çalışmak için berrak sıvı ile dolabilir. Östaki tüpleriniz kapalıysa tahliye olamaz. Bu durumda, daha ciddi bulgular olabilir:

Ciddi bulgular;

• Aşırı kulak ağrısı
• baş dönmesi (Vertigo)
• Basınç travmasına bağlı kulak zarı delinmesi ( kulaktan sıvı veya kan sızması işarettir)
• İşitme kaybı
• Tinnitus ( çınlama veya uğuldama)

Hafif durumlar, seyahat sonrası veya dalış sonrası  kısa bir süre sonra bulgular kaybolur. Kaybolmaz ise veya bulgularınız ciddiyse, en kısa sürede sağık kurumuna müracaat etmek gerekir.

Kulakta Barotravmaya neden olabilecek risk faktörleri

Kulaklar özellikle hava ve su basıncındaki değişikliklere karşı hassastır. Yine de çoğu insan kulak barotravması yaşamaz. Normal yaşantınızda Östaki borusu açılmaması ile ilgili bir sorununuz varsa risk altında olabilirsiniz.

Buna neden olabilecek durumlar şunlardır:

• Tıkalı sinüsler / sinüzitler
• Soğuk algınlığı veya başka bir enfeksiyon
• Alerjiler
• Kulak kanalınızın şekli ve boyutu
• Sigara dumanı veya diğer tahriş edici maddeler
• Hamilelik gibi hormonsal değişiklikler
• Uygun teçhizat olmadan tüplü dalış yapıldığında, kulak baro travma riskiniz daha yüksektir.

Kulakta Baro travmanın Teşhisi

Kulağı temizlemekte sorun yaşadınız mı?

Belirtiler iniş veya çıkış sırasında mı başladı?

Belirtiler ne kadar sürdü?

Kulak veya sinüs enfeksiyonu öyküsü var mı?

Ağrıyı neden hissetiniz,

Bunlarla mevcutsa; Muayene ile kulak zarının durumu gözlemlenmeli,  Kulak zarının arkasında sıvı olup olmadığını veya hasar görüp görmediğini kontrol edilmelidir. Duruma göre iyileşmesi haftalar alabilir ve çok iyi duymayabilirsiniz. Genellikle tek tedavi zamandır. Ancak ciddi sorunlarda cerrahi müdahalelere gerek duyulabilmektedir.

Uçuş sonrası veya daldıktan hemen sonra denge bozukluğu, baş dönmesi oluyorsa veya hissediyorsanız (vertigo)  belirtileriniz ortaya çıkarsa hemen bir sağlık kurumuna müracaat etmek gerekir.

Kulak Barotravma Tedavisi

Hafif kulak baro travma bulguları genellikle birkaç dakika sürer. Daha uzun sürerse, bir enfeksiyon veya başka bir sorun için tedaviye ihtiyacınız olabilir. Kulak zarı ciddi hasarlarının iyileşmesi birkaç ay sürebilir. Bazen kulak zarını veya orta kulağınızdaki açıklığı onarmak için ameliyat gerekebilir.

Hafif durumlarda  kendiniz tedavi edebilirsiniz.

Kulaklarınızı hava vermeye çalışın / valsalva manevrası ( ancak bu işlemi sert yapmayın. Şayet bir baş dönmesi hissediyorsanız yapmayınız) 

Sakız veya sert şeker çiğneyin.

Uçuş sırasında yudum yudum su için. Yutma östaki borularının açık kalmasına yardımcı olur.

Tüplü dalış sırasında olursa, tedavi dalış sırasında başlar. Dolgunluk veya ağrınız varsa, daha derine inmeyin. Kulak basınç eşitleme teknikleri işe yaramazsa yüzeye geri dönmelisiniz. Yüzeye dönerken gerekirse dekompresyon duraklarını her zaman tamamlayın. Kulak zarı yırtılırsa, paniğe neden olabilecek şekilde yönünüzü şaşırabilir veya kusabilirsiniz. Panik çok hızlı yükselmeye yol açabilir. Dalış partneriniz, çıkış sırasında tüm dekompresyon duraklarının yapıldığından emin olarak dikkatli bir şekilde gözlemlemeli ve gerekirse yardımcı olmalıdır. Yüzeyde, kulağa hiçbir nesne sokulmamalı veya kulak damlası uygulanmamalıdır. Kulağı kuru tutun.

İlk tedavi, östaki borusunun açılmasına yardımcı olmak için oral dekonjestanlar ve burun spreyi içerir. Bir alerji katkıda bulunan bir faktör ise antihistaminikler de reçete edilebilir.

Kulak zarı yırtılmamışsa ağrıyı dindirmek için Ağrı kesici ilaçlar faydalıdır

Yırtılmış bir kulak zarı, enfeksiyonları önlemek için ağız yoluyla antibiyotiklere ihtiyaç duyulabilir.

Kulak zarı yırtılmışsa veya işitme kaybı varsa, işitme muayeneleri ve işitme testleri gerekebilir.

Yüz felciniz varsa, doktorunuz oral steroidler reçete edebilir.

Ağır baro travmalarda iç kulaktan sıvı kaçağı;

Herhangi bir efordan, orta kulak dengelemesinden, irtifadan veya dalışa maruz kalmaktan, hapşırmaktan veya burnunu sümkürmekten kaçının. Kan sulandırıcılar ( antikoagülanları), nikotinik asit (vitaminler), diğer damar genişletici ilaçları (vazodilatörleri) kaçının. Konservatif tedavi, oturma pozisyonunda yatak istirahati ve kafa içi veya orta kulak basıncını artırabilecek herhangi bir zorlamadan kaçınmayı içerir. Semptomlar düzelmezse, ameliyat gerekebilir. Yırtığın (fistül) iyileşmesi genellikle bir veya iki hafta içinde gerçekleşir. İşitme kaybı kalıcı hale gelebilir.

Kulak Barotravma Önleme

Östaki tüplerinizi açık tutarak kulak baro travmayı önleyebilirsiniz. Bunu yapmanın yolları şunları içerir:

İlaç; Soğuk algınlığınız veya alerjiniz varsa, uçmadan yaklaşık bir saat önce burunu açık tutmak için hekim tarafından önerilen  Bir burun spreyi veya bir antihistaminik yardımcı olabilir.

Kulak tıkacı. Hava yolculuğu için tasarlanmış özel tıkaçlar, basınç değişikliklerini yavaşlatabilir ve kulaklarınıza uyum sağlaması için zaman tanıyabilir.

Dalgıçsanız kulaklarınızı korumak için şunları deneyin:

Dalıştan önce ve suya inerken kulaklarınızı eşitleyin.

Önce ayak aşağı inin eşitlemeyi kolaylaştırabilir.

Yukarıya bakın boynunuzu uzatmak östaki tüplerinizi açabilir.

Acı hissederseniz yüzeye yavaşça geri dönün.  Dalışa devam etmek kulaklarınızı sorunlara yol açabilir.

Sinüs veya üst solunum yolu bulgularınız varsa dalmayın.

Basınç eşitleme manevralarını hasta eğitimi ile önlenebilir. Valsalva, béance tubaire volontaire (BTV), Toynbee, Frenzel, Edmonds ve Lowry gibi çoklu eşitleme teknikleri vardır. Erken ve sıklıkla eşitleme yapmak ve birden fazla tekniği kullanmak, zorluk yaşayan hastalara yardımcı olabilir. Dalgıçlar orta kulak boşluğunu eşitleme yeteneği, baş yukarı pozisyonda optimize etmeleri barotravmadan koruyabilir. Yakın zamanda basınç ayarlı kulak tıkaçları bilimsel olarak önemli ölçüde uçuş sırasında oluşacak baro travmalardan koruyabilir.

Alternatif olarak, hastanın ikincil bir östaki fonksiyon bozukluğu yaratan bir nedeni varsa, bu spesifik nedenin tedavi edilmesi gerekir. Örneğin, hasta burun ve geniz tıkanıklığı olan bir üst solunum yolu enfeksiyonundan şikayetçiyse, tıkanıklık tedavi edilmeli ve hasta kulaklarını başarılı bir şekilde eşitleyene kadar ortam basıncında önemli değişikliklerden kaçınmalıdır.

Kanser nedeni ile radyoterapi alan kişilerde Fibrozis ve skar nedeniyle neden olan radyasyon kaynaklı hasar ile östaki kanalı basınç sorununa karşı tıbbi tedavi veya miringotomi tüpleri gerektirebilir.

Barotravmayı önlemek için topikal dekonjestanlar, oral dekonjestanlar, topikal nazal steroidler ve oral antihistaminiklerin kullanımında önemli farklılıklar vardır. Kişilerin çoklu ilaç rejimleriyle kontrol edilen birden fazla tıbbi/cerrahi sağlık sorunu olabilir ve dekonjestan kullanımına karşı kontrendikasyonlara daha yatkın olabilir. Dalıştan önce ön tedavi, dalgıçlarda orta kulak barotravmasının insidansını ve şiddetini azaltabilir.

Akut durumun  Yönetimi 

Orta kulak baro travmasının tedavisi, tetik yönetimi ve gelişmiş eşitleme eğitiminden tıbbi ve/veya cerrahi müdahalelere kadar geniş bir yelpazede değişiklik gösterir. Ortam basıncı değişiklikleri nedeniyle orta kulak baro travması ile uğraşırken, işlev bozukluğunun nedeninin birincil mi yoksa ikincil mi olduğuna karar vermek gerekir. Ortam basıncındaki değişiklik tek başına disfonksiyonun nedeni midir (birincil Östaki borusu disfonksiyonu) veya alternatif olarak hastanın altta yatan ikincil bir sorunu veya tıbbi durumu (ikincil Östaki borusu disfonksiyonu) var mı? Bu, hastanın patolojisini tedavi etme ve daha fazla barotravmayı'yi önleme yaklaşımı açısından önemlidir.

Acil durumlarda valsalva sırasında veya tedavi ile hasta basıncı eşitlenemiyorsa, acil zara çizik atılması ( miringotomi) ve/veya timpanostomi ventilasyon tüplerinin yerleştirilmesi gerekebilir.

Denizde  dalış veya havada akut olarak oluşan küçük bir zar yırtığı ise  basit olarak  tedavi edilebilirken, geniş yırtıklarda ve  düzelmeyen bir yırtıkta beraberinde  eşlik eden bulgular da varsa  ileri cerrahi düzeltme gerekebilir.

Enfeksiyon karşı kulak tıkaçları ile korunmak enfeksiyon durumu zar yırtılması ile beraber gidiyorsa  ototoksik ( kulağa toksik)  antibiyotiklerden kaçınmak önemlidir.

Şayet yırtık olmayıp da barotravma olmuşsa yatak istirahati ve basınç iletimini artıran manevralardan kaçınmayı içerebilir (öksürme, bağırsak hareketi ile ıkınma, ortam basıncında daha fazla değişiklik, Valsalva, yüksek sesler, vb.) Literatürde etkinliği belirsiz olsa da, steroidler düşünülebilir.

Barotravma oluşma ihtimalin önceden tahmin etme

Ortam basıncı değişiklikleri sırasında orta kulak basınçlarını eşitleme yeteneklerindeki kişilerarası farklılıkların nedeni bilinmemektedir. Anatomik veya fizyolojik farklılıklar, bazı kişilerin aşırı ortam basıncı değişikliklerine ve barotravmaya karşı duyarlılığını açıklamamıştır. Orta kulak basıncını eşitlemede kimin zorluk yaşayacağını veya olmayacağını başarılı bir şekilde tahmin edemez. Ortam basıncı değişiklikleri sırasında normal test sonuçları olması bazen barotravma gelişimini dışlamaz. Radyolojik görüntüleme işlemi gerekebilir.

Ancak, Altta yatan neden ne olursa olsun, barotravma yaşayan bir hasta, semptomlar düzelene ve otoskopik muayene normale dönene kadar barotravma oluşturabilecek bir ortama maruz bırakılmamalıdır.

Genellikle barotravma düzeldiğinde tinnitusta düzelebilir ancak, hasarın alanları iç kulak değişimleri, kulak zarının yırtılmasına kadar giderse farklı farklı tedaviler gerekir. Genel tinnitus tedavileride bulgulara göre uygulanır. Gene bulguya göre tedavilerde bazen barotravmanın düzelmesini beklerken bazende acil tedaviler gerekebilmektedir.

Not:  Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz. 

Sayfa içeriğindeki bilgiler izinsiz kullanılamaz.

KAYNAKLAR:

• Regina Boyle Wheeler Medically Reviewed on July 21, 2020
• Harvard Medical School: "Barotrauma." January 12, 2022
• American Academy of Otolaryngology /  Head and Neck Surgery: "Ears and Altitude," "Earwax and Care."
• Diver's Alert Network: "Ear squeeze (Ear pain)."
• National Ocean Service: "How does pressure change with ocean depth?"
• Nemours Foundation: "Flying and Your Child's Ears."
• Diver's Alert Network: "The Diver's Complete Guide to the Ear."
• Ochsner Health System: "Ears and Airplane Travel, Earwax, and Ear Cleaning."
• Cedars-Sinai.org: “Ear Barotrauma.”
• Medical News Today: “How to treat and prevent ear barotrauma.”
• Becker GD, Parell GJ. Barotrauma of the ears and sinuses after scuba diving. Eur Arch Otorhinolaryngol 2001.258(4): 159-63, 2005.
• Mirza S, Richardson H. Otic Barotrauma from air travel. J Laryngol Otol. 119(5): 366-70, 2005.
• Bove AA. Diving medicine. Am J Respir Crit Care Med. 2014 Jun 15;189(12):1479-86. [PubMed]
• Buzzacott P, Denoble PJ, editors. DAN Annual Diving Report 2018 Edition: A Report on 2016 Diving Fatalities, Injuries, and Incidents [Internet]. Divers Alert Network; Durham (NC): 2018. [PubMed]
• Rozycki SW, Brown MJ, Camacho M. Inner ear barotrauma in divers: an evidence-based tool for evaluation and treatment. Diving Hyperb Med. 2018 Sep 30;48(3):186-193. [PMC free article] [PubMed]
• Elliott EJ, Smart DR. The assessment and management of inner ear barotrauma in divers and recommendations for returning to diving. Diving Hyperb Med. 2014 Dec;44(4):208-22. [PubMed]
• Kim CH, Shin JE. Hemorrhage within the tympanic membrane without perforation. J Otolaryngol Head Neck Surg. 2018 Nov 06;47(1):66. [PMC free article] [PubMed]
• Mallen JR, Roberts DS. SCUBA Medicine for otolaryngologists: Part I. Diving into SCUBA physiology and injury prevention. Laryngoscope. 2020 Jan;130(1):52-58. [PubMed]
• Neblett LM. Otolaryngology and sport scuba diving. Update and guidelines. Ann Otol Rhinol Laryngol Suppl. 1985 Jan-Feb;115:1-12. [PubMed]
• Brett KD, Meintjes W. Incidence of otic barotrauma in Canadian Armed Forces shallow-water diver candidate students 2011-2015. Undersea Hyperb Med. 2018 May-Jun;45(3):249-255. [PubMed]
• Uzun C. Evaluation of predive parameters related to eustachian tube dysfunction for symptomatic middle ear barotrauma in divers. Otol Neurotol. 2005 Jan;26(1):59-64. [PubMed]
• Jansen S, Meyer MF, Boor M, Volland R, Pracht ED, Klünter HD, Hüttenbrink KB, Beutner D, Grosheva M. Repetitive freshwater diving: risk factors and prevalence of barotrauma. Undersea Hyperb Med. 2017 Sept-Oct;44(5):407-414. [PubMed]
• Livingstone DM, Smith KA, Lange B. Scuba diving and otology: a systematic review with recommendations on diagnosis, treatment and post-operative care. Diving Hyperb Med. 2017 Jun;47(2):97-109. [PMC free article] [PubMed]
• Ryan P, Treble A, Patel N, Jufas N. Prevention of Otic Barotrauma in Aviation: A Systematic Review. Otol Neurotol. 2018 Jun;39(5):539-549. [PubMed]
• Jones JS, Sheffield W, White LJ, Bloom MA. A double-blind comparison between oral pseudoephedrine and topical oxymetazoline in the prevention of barotrauma during air travel. Am J Emerg Med. 1998 May;16(3):262-4. [PubMed]
• Wright T. Middle-ear pain and trauma during air travel. BMJ Clin Evid. 2015 Jan 19;2015 [PMC free article] [PubMed]
• Brown M, Jones J, Krohmer J. Pseudoephedrine for the prevention of barotitis media: a controlled clinical trial in underwater divers. Ann Emerg Med. 1992 Jul;21(7):849-52. [PubMed]