En çok merak edilen konulardan herhangi bir sebep ile oluşan kulak zarı delik veya delinmeleri ve tinnitus ilişkisidir.
Bize sıklıkla sorulan sorular da; Kulak zarındaki deliğin tinnitusla bir ilişkisi var mıdır ve tinnitusun kulak zarı ameliyatı ile geçip geçmeyeceğidir.
Burada duruma açıklık getirmek için konuyu açarsa; öncelikle önemli olan ve araştırılması gereken durum tinnitusun zar delinmesi ile ilişkisinin olup olmadığıdır. Zira bazen yakın ve direk ilişkili iken, bazen de ilerleyen zamanlarda diğer faktörlerle farklı bir nedene bağlı gelişen tinnitus oluşabilir.
Kişi veya hekim tinnitus sorununu direk delik ile ilişkilendirebilir. Ameliyat olunca hemen geçeceğini düşünür. Bu bazı durumlarda kabul edilebilir, bazı durumlar için kabul edilecek düşünce tarzı olmamalıdır. Akut veya kronik zar delinmelerinde tinnitus mekanizması olarak farklılıklar vardır. Akut zar delinmesi ve aynı anda gelişen tinnitusta zar amaliyatı, tinnitusa hemen çözüm olurken, bazen de işe yaramaz. Hele kronik süreçte yani eskiden zar delinmesi olup da sonradan tinnitusu başlayanlarda mekanizmalar çok farklıdır ve ikincil farklı etmenler işe karışması ile tinnitus başlamaktadır. Genel kanı olarak sorun direk kulak zarına bağlanmakta deliğin olması suçlanmakta yapılan zar ameliyatı sonucunda sonuç alınamadığı durumlar olmaktadır. Bu durumlarda tinnitusu üreten kısım veya jeneratör bölge farklı olduğundan dolayıdır.
Mükemmel duyan ve işitme problemi olmayan kişilerin dışında, kişide zar delinmesi olmadan önce de işitme kaybı varsa ve bu kişilerde her hangi bir nedenle oluşan bir akut zar delinmesi durumların da biraz faklı olabilmektedir ve tinnitus nedeni açısından sadece zar delinmesinin ötesine de fokuslanmak gerekir. Zira Akut delinmeler kişinin elinde olmadan, istemeden beklenmedik bir anda oluşan durumlardır. İşitme kaybının derecesine bağlı olarak nadirde olsa bu kişilerde zar faktörüne bağlı olarak tinnitus görülebilir. Ancak işitme kaybı derecesi yüksekse bu akut zar yırtılmalarında kişi pek tinnitusu hissetmeyebilir. Akut gelişen zar delinmelerinde zar faktörünün dışında tinnitus oluşabilecek 2. Bir yer ve farklı bir neden veya sorun tinnitusu oluşturabilir. Burada zar faktöründen ziyade sistemin başka noktasında olan sorun oluşmuş ve tinnitus gelişmiştir. Bu şekilde oluşan tinnitus genellikle uğultu tarzından ziyade tınısal dır. Kişinin hissettiği tiz ( ince ) karakterli ve ‘’ tınnnn……’’ sesi şeklindedir.
Bu durum genellikle yüksek sesli patlamalar bomba, kulağa gelen sert darbeler, kulak pamuk çubuklarının sert bir şekilde zarın daha ilerisinde yer alan yapıların da hasarı ile oluşmaktadır. Burada sorun sadece zarla ve orta kulaktaki kemikçiklerle kalmayıp, iç kulağın yapıları etkilenmiştir. Orta kulağın iç kulakla bağlantısını sağlayan üzengi ( stapez ) kemikçiğidir. Bu kemikçik iç kulaktaki titreşimleri yaratmak için anatomik olarak zarımsı esnek bir membran ( oval pencere) üzerindedir. Akut zar yırtılmalarında kulağa sert gelen basınçsal olayın etkisi ile iç kulak ta yer alan hücreler bu membranın aşırı gerilmesi ile hasara uğrar. Bazen de bu membrana gelen basınç membran civarından kısmi fistül dediğimiz iç kulak sıvısının kaçağına neden olur. Bu ikincil bir yapının sorunu nedeni ile oluşan tinnitus durumudur. Muhakkak ki dış etmenler açısından kulağı korumak için zar onarım işlemi yapılmalı ayrıca da tinnitus oluşan ikinci alan üzerindeki bozulmalar düzeltilmelidir.
Kronik yani geçmişe bağlı kulak iltihabı gibi nedenlerle de kulak zarı delinmesi olabilmektedir. Bu genellikle iltihabi süreç sonunda zar tahribatına bağlı kalıcı zar delinmeleridir. Burada tinnitus açısından sorun, hem işitme kaybı hem de iltihabın yıkıcı etkisidir. Burada yıllar içinde artarak giden işitme kayıpları olmakta ve bu kayıplar sonucu zar delinesine ek ayrıca ikincil etmenler ile tinnitus meydana gelmektedir. Bu durumda tinnitu üreten, jeneratör bölge, iç kulaktan başlayıp beyin içindeki işitme yolları ve bu yolların sonlandığı beyin içindeki işitme merkezinin her hangi bir veya birkaç noktasındadır. Bu tür kronik aşamalı zar delinmeleri durumlarda tinnitusu sadece kulak zarı deliğine bağlamak doğru değildir. Sistemin bütün parçasına bakmak gerekir. Normal fizyolojik olarak, Kulağa gelen mekanik enerji şeklindeki ses, iç kulakta elektrik enerjisine dönüşerek, sinir hücreleri ile elektrik enerji impulsları şeklinde beyindeki işitme merkezine taşınır. Bu elektiriksi impulslar beyinde işitme merkezinde analizi yapılır ve çözümlenir. Bu nedenle kronik durumlarda sistemin bütünü irdelenmelidir. Bu aşamalar kabaca zar delindi çınlama tedavi olur mu? Olmaz mı? Sorusunun cevabı, tinnitusun çok geniş bir yelpaze içinde sorgulamak gerekir.
Akut tedavilerde zar onarımı ile tinnitus hemen tedavi olabilir. Kronik durumlarda tinnitus zon bölgesi genişliği nedeni ile sistemin bütününün içinde bir veya birkaç noktayı kapsadığından geniş bakılmalıdır. Bu nedenle ileri spesifik testler yapılmalı durum zarla ilgili ise zar ameliyatı yapılmalıdır. Ancak tinnitusun nedeni zardaki soruna bağlı değilse, orta kulak kemikçik düzenlemeleri, iç kulak yapıları ile, beyin içi yol ve yolakları, işitme merkezi sorun kulak seviyesinden çıkıp daha da ötesinde ise ileri spesifik tetkikler le sistem bütünü çınlama jeneratör bölgeleri aranarak yeri tespit edilerek tedavi sağlanabilir. Ayrıca kulak zarı delinmelerinde yapılabilecek basit bir test ile zar ve tinnitusun ilişkili olup olmadığı kolaylıkla test edilebilmektedir. Patch testi dediğimiz testle, ofis ortamında zarın delinen kısmını üstünü kapatabilen bir materyalle ( genellikle selofan kağıt) kapatılarak test yapılır. Kapatıldığı anda tinnitus azalması veya kaybolması, sorunun sadece zar deliği sorunuyla ilişkili olduğu ortaya konur. Bu durumda zar yama işlemi ameliyatı ( timpanoplasti) çözüm sağlayacaktır.
Not : Tinnitus ile ilgili gelişme ve bilgiler, düzenli olarak update paylaşılmaktadır.
Not: Bu bilgiler kendi derlememiz olup izinsiz kullanılamaz. Tanı ve Tedaviler konusunda mutlaka doktorunuza danışınız.
